Czynniki kształtujące długość przebywania Polek w ciąży na zwolnieniu lekarskim w okresie pandemii COVID-19 w świetle badania sondażowego
https://doi.org/10.31971/2299-2332.2024.19.4
Słowa kluczowe:
przyczyny absencji, zwolnienia lekarskie, ciąża, sondaż, Zakład Ubezpieczeń SpołecznychAbstrakt
Polscy analitycy od co najmniej dekady zwracają uwagę na istotny problem absencji chorobowej kobiet spowodowanej powikłaniami ciąży oraz chorobami matki w okresie ciąży. Korzystanie ze zwolnienia lekarskiego w czasie ciąży jest w Polsce bardzo częste. W 2021 r. ponad połowa (52%) kobiet przebywała na zwolnieniu lekarskim z kodem B co najmniej 6 miesięcy. W rezultacie ciąża jest najczęstszą przyczyną absencji chorobowej wśród Polaków, jeśli za wskaźnik przyjąć liczbę dni absencji (16,5% ogólnej liczby dni absencji). Skala kobiet będących na zwolnieniu lekarskim w czasie ciąży jest znaczna – 30% dni absencji chorobowej w 2021 r. W związku z tym zasadne jest prowadzenie badań, które zidentyfikują pozazdrowotne przyczyny przebywania na zwolnieniu lekarskim kobiet w ciąży. W artykule przedstawiono wyniki sondażu zrealizowanego w 2023 r. na reprezentatywnej ogólnopolskiej próbie 1000 kobiet w wieku między 25 a 40 lat. Scharakteryzowano grupę badanych i deklarowane powody korzystania ze zwolnienia lekarskiego w czasie ciąży. Wskazano czynniki, które mają istotny wpływ na kształtowanie długości korzystania z tego zwolnienia. W wyniku analiz podzielono je na dwie zasadnicze grupy: zdrowotne oraz zawodowe. Przedstawiono wagę poszczególnych czynników wpływających na długość przebywania Polek na zwolnieniu lekarskim w czasie ciąży.
Bibliografia
Ariansen, Anja, MS, Arnstein Mykletun. “Does postponement of first pregnancy increase gender differences in sickness absence? A register based analysis of Norwegian employees in 1993–2007”. PLoS One 9(3) (2014). 9:e93006.https://doi.org/10.1371/journal.pone.0093006.
Bartkowski, J. „Analiza absencji chorobowej w pracy na podstawie danych GUS i ZUS”. W: Absencja chorobowa w Polsce, red. Ewa Giermanowska, Mariola Racław-Markowska, Mariola, 71–72. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, 2004.
Dørheim, Signe K., Bjørn Bjorvatn, Malin Eberhard-Gran. “Sick leave during pregnancy: a longitudinal study of rates and risk factors in a Norwegian population”. BJOG: an international journal of obstetrics and gynaecology 120(5) 2013: 521–530. https://doi.org/10.1111/1471-0528.12035.
GUS. Roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych. Warszawa: GUS, 2023. Dostęp 12.11.2023. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-pot-inflacja-/roczne-wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych/.
Hansen, Mette Lausten, Aane Marie Thulstrup, Mette Juhl, Jette Kolding Kristensen, Cecilia Høst Ramlau-Hansen. “Predictors of sickness absence in pregnancy: a Danish cohort study”. Scandinavian Journal of Work, Environment and Health 41(2) 2015: 184–193. https://doi.org/10.5271/sjweh.3470.
Indulski, J.A., Z. Szubert. “Medical causes of female sickness absence during economic transition in Poland”. Int. J. Occup. Med. Environ. Health 12(4) (1999): 295.
Kobuszewski, Bartosz, Piotr Winciunas, Jacek Pruszyński, Wojciech Stefan Zgliczyński. “Absencja chorobowa w latach 2019–2020 a działania ZUS na rzecz przeciwdziałania niezdolności do pracy”. Wiedza Medyczna 4 (1) (2022): 33-38. https://doi.org/10.36553/wm.112.
Kristensen, P., R. Nordhagen, E. Wergeland et al. “Job adjustment and absence from work in mid-pregnancy in the Norwegian Mother and Child Cohort Study (MoBa)”. Occupational and environmental medicine 65(8) (2008): 560–566. https://doi.org/10.1136/oem.2007.035626.
Pedersen, Pernille, Merete Labriola, Claus Vinther Nielsen et al. “Systematic review of interventions targeting sickness absence among pregnant women in healthcare settings and workplaces”. BMJ Open 2018, 8:e024032. doi:10.1136/bmjopen-2018-024032.
Scheil-Adlung, Xenia, Lydia Sandner. The case for paid sick leave. World health report 2010. Background Paper, 9. Geneva: WHO, 2010.
Striker, Małgorzata, Ewa Kusideł. “Determinants of Employee Absence Differentiation”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 1(333): 2018, [39]–56. DOI: 10.18778/0208-6018.333.03.
Sydsjö, Gunilla, Adam Sydsjö. “Newly delivered women's evaluation of personal health status and attitudes towards sickness absence and social benefits”. Acta Obstet Gynecol Scand 81 (2002): 104–111. https://doi.org/10.1080/j.1600-0412.2002.810203.x.
Szubert, Zuzanna. „Absencja chorobowa w Polsce po transformacji społeczno-gospodarczej”. Medycyna Pracy 65 (2014): 73.
Uścińska, Gertruda. „Ubezpieczenie chorobowe. Okresowa niezdolność do pracy osób ubezpieczonych w 2022 r.”. Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka 16 (2022): 9–16. DOI: 10.31971/2299-2332.2022.16.
Whittall, Michael. Flexible working environment can reduce absenteeism. Eurofound, 2007. Dostęp. 7.03.2024. https://www.eurofound.europa.eu/en/resources/article/2007/flexible-working-environment-can-reduce-absenteeism.
WHO, International classification of diseases and related health problems: ICD-11. Geneva: WHO, 2022.
ZUS. Absencja chorobowa w 2021 r. Warszawa: ZUS, 2022. Dostęp 12.11.2023. https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja+chorobowa_raport_2021.pdf.
ZUS. Absencja chorobowa w 2022 r. Warszawa: ZUS, 2023. Dostęp 12.11.2023. https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja+chorobowa_raport_2022.pdf.
