„Nie jesteśmy cwaniakami na brytyjskim socjalu”. Brexit a zabezpieczenie społeczne Polaków w Zjednoczonym Królestwie na przykładzie zabezpieczenia od bezrobocia
Słowa kluczowe:
Brexit, prawa socjalne, zabezpieczenie społeczne, bezrobocieAbstrakt
Celem opracowania jest syntetyczne przedstawienie obecnego stanu brytyjskiego systemu zabezpieczenia społecznego w kontekście Brexitu i jego konsekwencji dla Polaków przebywających w Wielkiej Brytanii na przykładzie zabezpieczenia od bezrobocia. Prawa, z których korzystają Polacy, nie posiadają statusu „praw nabytych” w rozumieniu prawa międzynarodowego i dlatego są przedmiotem negocjacji w ramach Brexitu.
Brak porozumienia między Wielką Brytanią a Unią Europejską w zakresie zabezpieczenia społecznego będzie miał negatywne konsekwencje dla Polaków przebywających na Wyspach Brytryjskich.
Bibliografia
Bartholomew J., The Welfare of Nations, Biteback Publishing, London 2015.
Bińczycka-Majewska T., Koordynacja polskiego systemu emerytalnego. W perspektywie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych” 2001, nr 2.
Fernández Tomás A., López Garrido D., The impact and consequences of Brexit on acquired rights of EU citizens living in the UK and British citizens living in the EU-27, European Parliament, Brussels 2017.
Golinowska S., Ochrona socjalna bezrobotnych w Polsce oraz w innych krajach, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 1999.
Gundt N., EU activation policy and its effects on the fundamental social right to work, „European Journal of Social Law” 2013, No. 2.
Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, wyd. 6, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2014.
Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Bezrobocie i pomoc społeczna, Kantor Wydawniczy „Zakamycze”, Kraków 2001.
Kochskaemper S., Pimpertz J., Live Long and Prosper? Demographic Change and the Implications of Europe’s Pensions Crisis, Wilfried Martens Centre for European Studies, Brussels 2015.
Koćwin J., Infl acja, [w:] Leksykon polityki gospodarczej, red. U. Kalina-Prasznic, wyd. 2, Ofi cyna Ekonomiczna, Kraków 2005.
Manning N., Mutual admiration? OECD advice to the UK, [w:] K. Armingeon, M. Beyeler (red.), The OECD and European welfare states, Edward Elgar, Cheltenham-Northampton 2004.
Martonyi J., Brexit. Brexit?, Wilfried Martens Centre for European Studies, Brussels 2017.
von Maydell B., Burchardt K., Henke K.-D., Leitner R., Muggels R., Quanta M., Rauhala P.-L., Verschraegen G., Żukowski M., Enabling Social Europe, Springer, Berlin 2006.
MPiPS, Praca i zasiłki dla bezrobotnych w UE, Warszawa 2004.
Piątek K., Przedmowa do wydania polskiego, [w:] Państwo socjalne w Europie. Historia – rozwój – perspektywy, red. K. Kraus, T. Geisen, K. Piątek, tłum. M. Bratkowska-Zariczna, P. Zariczny, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2008.
Scharf T., Polityka społeczna w Wielkiej Brytanii: od ustawy o ubogich do „trzeciej drogi”, [w:] K. Kraus, T. Geisen, K. Piątek (red.), Państwo socjalne w Europie. Historia – rozwój – perspektywy, tłum. M. Bratkowska-Zariczna, P. Zariczny, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2008.
Szpor G., Ubezpieczenia w systemie zabezpieczenia społecznego, [w:] G. Szpor. (red.), System ubezpieczeń społecznych. Zagadnienia podstawowe, wyd. 5, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009.
Szubert W., Studia z polityki społecznej, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1973.
Świątkowski A.M., Europejskie prawo socjalne, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998–2000, t. I–III.
Uścińska G., Ryzyko jako przesłanka ochrony w systemie zabezpieczenia społecznego, „Polityka Społeczna” 2013, nr 11–12.
Uścińska G., Świadczenia z zabezpieczenia społecznego w regulacjach międzynarodowych i polskich, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2005.
Uścińska G., Ubezpieczenia społeczne i pomoc w razie bezrobocia w ustawodawstwach państw UE. Analiza porównawcza, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2011.
Uścińska G., Waloryzacja świadczeń we współczesnych systemach zabezpieczenia społecznego, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka” 2016, nr 1.
Uścińska G., Zabezpieczenie społeczne osób korzystających z prawa do przemieszczania się w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013.
Vartiainen J., The future of the European welfare states: the intriguing role of demography?, „European View” 2017, No. 1.
STRONY INTERNETOWE
https://kobieta.onet.pl/zdrowie/psychologia/nie-jestesmy-cwaniakami-na-brytyjskim-socjalu-polskie-rodziny-w-uk/d9r2d07, pobrano 21.04.2017.
http://wiadomosci.onet.pl/swiat/brytyjski-urzad-statystyczny-ponad-milion-polakow-w-wielkiej-brytanii/sslqs6g, pobrano 24.08.2017.
http://europa.eu/rapid/press-release_IP-17-1405_pl.htm, pobrano 23.09.2017.
http://www.polishexpress.co.uk/rekordowo-wysoka-liczba-zatrudnionych-w-uk-bezrobocie-spadlo-do-najnizszego-poziomu-od, pobrano 24.01.2018.
https://wiadomosci.onet.pl/swiat/theresa-may-po-brexicie-zmieni-sie-sytuacja-przybyszow-z-panstw-ue/12jw1yy, pobrano 1.02.2018.
http://www.polishexpress.co.uk/liczba-bezrobotych-w-uk-rosnie-najszybciej-od-pieciu-lat, pobrano 21.02.2018.
http://www.pap.pl/aktualnosci/news,1307995,barnier-trzeba-przyspieszyc-rozmowy-ws-brexitu-wiele-spraw-nierozwiazanych- .html, pobrano 28.02.2018.
https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/fi les/draft_withdrawal_agreement.pdf, pobrano 28.02.2018.
https:// wiadomosci.onet.pl/swiat/donald-tusk-z-wielka-brytania-mozliwa-tylko-umowa-o-wolnym-handlu/qk9vx9m, pobrano 7.03.2018.
http://www.bbc.co.uk/news/business-15127835, pobrano 13.03.2018.
https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/fi les/draft_agreement_coloured.pdf, pobrano 19.03.2018.
http://www.pap.pl/aktualnosci/news,1335671,barnier-jest-znaczny-postep-w-rozmowach-o-brexicie.html, pobrano 19.03.2018.
https://wiadomosci.onet.pl/swiat/przelom-w-rozmowach-o-brexicie-dobre-wiesci-dla-polakow-na wyspach/fm8pqxl, pobrano 20.03.2018.
http://www.consilium.europa.eu/en/meetings/european-council/2018/03/22-23/, pobrano 23.03.2018.
https://www.politico.eu/article/brexit-trade-customs-union-theresa-may-a-managed-surrender/, pobrano 23.03.2018.
https://wiadomosci.onet.pl/swiat/brexit-historia-kapitulacji-londynu-komentarz-komentarz/4gtrmx9, pobrano 25.03.2018.
https://wiadomosci.onet.pl/swiat/theresa-may-polscy-obywatele-moga-zostac-mimo-brexitu/m0es1fe, pobrano 12.04.2018.
https://www.standard.co.uk/news/politics/thousands-of-eu-nationals-at-risk-of-losing-legal-status-after-brexit-report-warnsa3811856.html, pobrano 12.04.2018.
http://www.polishexpress.co.uk/brexit-brytyjski-rzad-podkresla-ze-wielka-brytania-opusci-unie-celna, pobrano 23.04.2018.
http://www.pap.pl/aktualnosci/news,1394392,barnier-w-sprawie-brexitu-ue-musi-byc-gotowa-na-brak-porozumienia-z-londynem.html, pobrano 30.04.2018.
http://www.bbc.com/news/uk-politics-44044941, pobrano 8.05.2018.
https://wbi.onet.pl/ue-ostrzega-od-marca-postepy-w-negocjacjach-w-sprawie-brexitu-sa-niewielkie/rzp2xxv, pobrano 14.05.2018.
AKTY PRAWNE
Karta Praw Podstawowych UE (KPP) z 7 grudnia 2000 r. (tekst jedn. Dz. U. C 202 z 7.6.2016, s. 398).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2004/WE z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U. L 166 z 30.4.2004, s. 1 z późn. zm.).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 987/2009/WE z 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2004/WE z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U. L 284 z 30.10.2009, s. 1 z późn. zm.).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 492/2011 z 5 kwietnia 2011 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii (Dz. U. L 141 z 27.5.2011, s. 1).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2004/38/WE z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium Państw Członkowskich, zmieniającą rozporządzenie nr 1612/68/EWG i uchylającą dyrektywy nr 62/22/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz. U. L 158 z 30.4.2004, s. 77 z późn. zm.)
Ustawa o zabezpieczeniu społecznym (Social Security Act) z 1986 r.
Ustawa o składkach i świadczeniach z zabezpieczenia społecznego (Social Security Contributions and Benefi ts Act) z 1992 r.
Ustawa o prawach człowieka (Human Rights Act) z 1998 r.
Ustawa o osobach poszukujących pracy (Jobseekers Act) z 1995 r.
Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych (Secretary of State for the Home Department) – Przepisy imigracyjne dotyczące Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Immigration (European Economic Area) Regulations) z 2006 r.
